Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις: Έρευνα Συγκυρίας και Δείκτης Εμπιστοσύνης (Δεκέμβριος 2020)
Ισχυρά αντανακλαστικά και αποτελεσματική στήριξη κρατούν όρθιες τις ελληνικές ΜμΕ εν μέσω πανδημίας
Η ταχύτατη εξάπλωση της πανδημίας εύλογα έπληξε έντονα την δραστηριότητα των ελληνικών ΜμΕ, ωστόσο ως αξιοσημείωτο στοιχείο της συγκυρίας ξεχωρίζει η αποτελεσματικότητα της αντίδρασης του τρίπτυχου επιχειρήσεις-κράτος-τράπεζες για τον ουσιαστικό περιορισμό των συνεπειών της πρωτοφανούς αυτής κρίσης. Βάσει έρευνας πεδίου σε δείγμα 1,000 επιχειρήσεων, η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας στην νέα έκδοση της Έρευνας Συγκυρίας παρουσιάζει δεδομένα που συγκλίνουν στη διαπίστωση ότι οι ελληνικές ΜμΕ έδειξαν υψηλή προσαρμοστικότητα και αντοχές, καθώς ενισχύθηκαν από μέτρα στήριξης και από δικές τους ενέργειες που τις θέτουν σε πορεία όχι μόνο υπέρβασης της τρέχουσας κρίσης αλλά και μεσοπρόθεσμης βελτίωσης ανταγωνιστικότητας.
Καθώς τα μέτρα περιορισμού της πανδημίας συνεχίζονται, οι ελληνικές ΜμΕ προσαρμόζονται σταδιακά στη νέα κατάσταση, μετριάζοντας το αρχικό ισχυρό αποτύπωμα της κατακόρυφης πτώσης ζήτησης. Ειδικότερα, η έρευνα μας αποτύπωσε την ύπαρξη 3 κατηγοριών επιχειρήσεων: το 45% των ΜμΕ αναγνωρίζει σχετικά χαμηλή επίδραση έχοντας εξέλθει υγιώς από το πρώτο lockdown, το 40% αντέδρασε αποτελεσματικά (ή/και ενισχύθηκε) μετριάζοντας την αρχικά υψηλή πίεση, και το λοιπό 15% του τομέα παραμένει σε πολύ δυσχερή κατάσταση. Ενώ η κατάρρευση της ζήτησης έχει εύλογα απομακρύνει πολλές επιχειρήσεις από αναπτυξιακούς στόχους, τα έντονα προβλήματα ρευστότητας περιορίζονται στο 15% των επιχειρήσεων (έναντι 30% κατά την πρόσφατη τριετία χαμηλής ζήτησης του 2012-2015).
Η πρώτη παράμετρος που εξηγεί την παραπάνω αξιοσημείωτη αντοχή είναι τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων που άμεσα υιοθετήθηκαν από το κράτος και τις τράπεζες, και τα οποία πέτυχαν να λειτουργήσουν υποστηρικτικά για τα 2/3 του τομέα των ΜμΕ (με το υπόλοιπό 1/3 είτε να μην τα είχε ανάγκη είτε να τα έκρινε ανεπαρκή).
Παράλληλα με τα γρήγορα αντανακλαστικά κράτους και τραπεζών, αντίστοιχα ταχεία και αποτελεσματική ήταν η αντίδραση των ίδιων των επιχειρήσεων, οι οποίες προχώρησαν σε μία σειρά από ενέργειες προκειμένου να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα και να βελτιώσουν την αντοχή τους. Τα 2/3 τομέα έχουν ήδη προχωρήσει σε διαρθρωτικές αλλαγές και ψηφιακές αναβαθμίσεις, ενώ ένα επιπλέον ποσοστό της τάξης του 10% του τομέα σχεδιάζει σχετικές ενέργειες για το αμέσως επόμενο διάστημα. Εστιάζοντας στην ψηφιακή αναβάθμιση, σημειώνουμε ότι:
- το 41% των ΜμΕ προχώρησε σε εφαρμογή τηλεργασίας (με το 17% να έχει προχωρήσει σε επένδυση σχετικών υποδομών κατά το τελευταίο εξάμηνο), και
- το 22% των ΜμΕ έκανε χρήση ηλεκτρονικού εμπορίου, και ένα 11% είναι σε διαδικασία προετοιμασίας των σχετικών υποδομών.
Οι παραπάνω ενέργειες οχυρώνουν και ενδυναμώνουν τις ελληνικές ΜμΕ ώστε σε πρώτη φάση να κερδίσουν το στοίχημα της επιβίωσης και παράλληλα να θέσουν τις βάσεις για να γίνουν πιο ανταγωνιστικές την επόμενη μέρα.