Ι. Εισαγωγικές επισημάνσεις.
Με τον Κώδικα Δεοντολογίας του Ν. 4224/2013 (ΚΔ), όπως ισχύει, θεσπίζονται οι γενικές αρχές συμπεριφοράς και υιοθετούνται βέλτιστες πρακτικές, που έχουν ως στόχο την ενίσχυση του κλίματος εμπιστοσύνης, την αμοιβαία δέσμευση και την ανταλλαγή μεταξύ δανειολήπτη και ιδρύματος της αναγκαίας πληροφόρησης, προκειμένου κάθε πλευρά να είναι σε θέση να σταθμίσει τα οφέλη ή τις συνέπειες εναλλακτικών λύσεων εξυπηρέτησης (λύσεις ρύθμισης) ή οριστικού διακανονισμού (λύσεις οριστικής διευθέτησης) των δανείων σε καθυστέρηση με τελικό σκοπό, την επιλογή της καταλληλότερης, κατά περίπτωση, λύσης με τους συνεργάσιμους οφειλέτες, μέσω εφαρμογής σχετικής Διαδικασίας Επίλυσης Καθυστερήσεων (ΔΕΚ).
Ο ΚΔ εφαρμόζεται σε περιπτώσεις φυσικών προσώπων και νομικών προσώπων - πολύ μικρών επιχειρήσεων (δηλ. επιχειρήσεων με μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών τελευταίας τριετίας έως 1 εκ. ευρώ), που διατηρούν οφειλές σε καθυστέρηση ή παρουσιάζουν ενδείξεις πιθανής καθυστέρησης.
ΙΙ. Εξαιρέσεις από την εφαρμογή του ΚΔ.
Α) Από την εφαρμογή του ΚΔ εξαιρούνται:
- Απαιτήσεις από συμβάσεις που έχουν ήδη καταγγελθεί πριν την 01.01.2015 εκτός εάν οι δανειολήπτες με δική σας πρωτοβουλία υποβάλετε ηλεκτρονικά αίτηση στην ειδική Ψηφιακή Πλατφόρμα του Κώδικα Δεοντολογίας (στο εξής Πλατφόρμα), μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ) και αιτηθείτε την εφαρμογή του ΚΔ, επισυνάπτοντας τα απαιτούμενα για την αξιολόγηση της ικανότητας αποπληρωμής των οφειλών σας σχετικά δικαιολογητικά. Ωστόσο, η Τράπεζα δεν υποχρεούται να εκκινήσει ή δύναται να αναστείλει ή αναστέλλει, ως νόμος ορίζει, την ήδη εκκινηθείσα Διαδικασία Επίλυσης Καθυστερήσεων (Δ.Ε.Κ.), όταν συντρέχει μια από τις περιπτώσεις της Ενότητας Γ.2. της ΕΠΑΘ 392/1/31.5.2021». Η λειτουργία της Πλατφόρμας ρυθμίζεται από την ΚΥΑ υπ΄ Αριθμ. 145947 ΕΞ 2023/ 10.10.2023 “Καθορισμός των τεχνικών λεπτομερειών που αποτελούν τις λειτουργικές προδιαγραφές της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που υποστηρίζει τον μηχανισμό του Κώδικα Δεοντολογίας του ν. 4224/2013 «Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο, Αξιοποίηση Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις»”. Σκοπός της παρούσας απόφασης είναι η περιγραφή των λειτουργικών προδιαγραφών της Πλατφόρμας που υποστηρίζει τον μηχανισμό του Κώδικα Δεοντολογίας (Πλατφόρμα), οι οποίες περιλαμβάνουν την απαραίτητη λειτουργικότητα για την εύρυθμη υποστήριξη των ενεργειών που απαιτούνται από τα εμπλεκόμενα μέρη.
- Απαιτήσεις έναντι δανειολήπτη που δεν υπερβαίνουν κανένα από τα κατωτέρω υπό στοιχεία (αα) και (ββ) όρια: (αα) το ποσό των χιλίων (1.000) ευρώ, στην περίπτωση που είστε δανειολήπτης φυσικό πρόσωπο, υπολογιζόμενο ως το άθροισμα των οφειλών σας προς την Τράπεζα. (ββ) το ποσό των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, στην περίπτωση που είστε δανειολήπτης νομικό πρόσωπο-πολύ μικρή επιχείρηση, υπολογιζόμενο ως το άθροισμα των οφειλών σας προς την Τράπεζα.
- Απαιτήσεις έναντι νομικών προσώπων που δεν αποτελούν «πολύ μικρές επιχειρήσεις».
Επισήμανση: Η Τράπεζα υποχρεούται να σας εντάξει στο Στάδιο 3 της ΔΕΚ, εφόσον προσέλθετε και υποβάλετε με δική σας πρωτοβουλία την απαιτούμενη, κατά τον ισχύοντα ΚΔ, πληροφόρηση για την αξιολόγηση της ικανότητας αποπληρωμής των οφειλών σας, εκτός εάν συντρέχει μία εκ των περιπτώσεων της Ενότητας Γ.2. του ισχύοντος ΚΔ
Β) Η Τράπεζα δεν υποχρεούται να εκκινήσει ή δύναται να αναστείλει ή αναστέλλει, ως νόμος ορίζει, την εφαρμογή του ΚΔ:
- Όταν έχετε υποβάλει αίτηση για εξωδικαστική ρύθμιση οφειλής σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 8 του ν. 4738/2020 ή όταν η Τράπεζα σας έχει κοινοποιήσει πρόσκληση για εξωδικαστική αναδιάρθρωση οφειλής σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 8 του ν. 4738/2020 και για το χρονικό διάστημα έως την για οποιοδήποτε λόγο περάτωση της διαδικασίας ως άκαρπης.
- Όταν έχει υπογραφεί σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών, η οποία δεν τελεί υπό την αίρεση συναίνεσης του Δημοσίου ή Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, και η Τράπεζα είναι καταλαμβανόμενος πιστωτής ή παράγονται για την Τράπεζα αποτελέσματα δυνάμει της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 4738/2020.
- Όταν εσείς ή η Τράπεζα ή άλλος πιστωτής έχετε/-ει υποβάλει αίτηση για επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης του δανειολήπτη και εφόσον επικυρωθεί ή συναφθεί σύμφωνα με το άρθρο 41 του ν. 4738/2020 ή την παρ. 5 του άρθρου 103 του ν. 3588/2007, ως η παρ. 1.α) του άρθρου 265 του ν. 4738/2020 ορίζει, και είναι δεσμευτική για την Τράπεζα.
- Όταν εσείς ή η Τράπεζα ή άλλος πιστωτής έχετε/-ει υποβάλει αίτηση για κήρυξη σας σε πτώχευση και για το χρονικό διάστημα έως την τυχόν απόρριψή της.
- Όταν έχετε υποβάλει αίτηση για υπαγωγή σε διαδικασία του ν. 3588/2007 ή του ν. 3869/2010 ή του ν. 4605/2019 ή του ν. 4469/2017, η οποία εκκρεμεί, ή εκκρεμεί η έκδοση δικαστικής απόφασης ή η ίδια η διαδικασία, ή όταν ο οφειλέτης έχει υπαχθεί στη διαδικασία του άρθρου 68 του ν. 4307/2014, η οποία εκκρεμεί.
- Όταν συντρέχει η περ. ε' της παρ. 3 του άρθρου 7 του ν. 4738/2020.
- Όταν είστε δανειολήπτης νομικό πρόσωπο που έχει τεθεί σε εκκαθάριση.
- Όταν υφίστανται απαιτήσεις έναντι υμών, και τρίτοι πιστωτές έχουν κινήσει καθ' υμών δικαστικές ενέργειες για την ικανοποίηση ή εξασφάλιση των χρεών σας προς αυτούς.
Επισημάνσεις:
Σε περίπτωση επανεκκίνησης της Δ.Ε.Κ. μετά από αναστολή της, η Δ.Ε.Κ συνεχίζεται από το στάδιο στο οποίο βρισκόταν πριν την αναστολή της, με κατάλληλη προσαρμογή των υπό αξιολόγηση στοιχείων και ενδεχομένως της προτεινόμενης λύσης, εφόσον εν τω μεταξύ έχουν προκύψει σημαντικές μεταβολές που δύνανται να επηρεάσουν την αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της προτεινόμενης λύσης.
Μετά την για οποιοδήποτε λόγο περάτωση της διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών ως άκαρπης, η Τράπεζα εκκινεί την διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας ή την συνεχίζει από το στάδιο στο οποίο βρισκόταν πριν την αναστολή της:
(α) είτε κατόπιν δικών της ενεργειών
(β) είτε κατόπιν υποβολής αίτησης του οφειλέτη, ως νόμος ορίζει.
Εάν έχει διενεργηθεί από την Τράπεζα αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της λύσης κατά τα προβλεπόμενα στο Κεφάλαιο Ε.1 της ΠΕΕ 175/2/29.7.2020 «Υιοθέτηση των κατευθυντήριων γραμμών της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών σχετικά με τη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και υπό ρύθμιση ανοιγμάτων (EBA/GL/2018/06) - Κατάργηση της Πράξης Εκτελεστικής Επιτροπής 42/30.5.2014 “Πλαίσιο εποπτικών υποχρεώσεων για τη διαχείριση των ανοιγμάτων σε καθυστέρηση και των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων” (Β’ 1582)» (Β’ 3550), το στάδιο αυτό δεν επαναλαμβάνεται.
ΙΙΙ. Εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας –> Εξεύρεση Κατάλληλης Λύσης Διευθέτησης Οφειλής
Η Πράξη Εκτελεστικής Επιτροπής της Τράπεζας της Ελλάδος 175/2020 (εφεξής ΠΕΕ), καθορίζει το ειδικό πλαίσιο υποχρεώσεων για τη διαχείριση από τα πιστωτικά ιδρύματα των σε καθυστέρηση και των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους. Στην ΠΕΕ 175/2020 δίνονται κατευθυντήριες γραμμές για το σχεδιασμό και την αξιολόγηση βιώσιμων τύπων ρύθμισης και λύσεων οριστικής διευθέτησης, έτσι ώστε να λαμβάνεται υπόψη η τρέχουσα και η, επί τη βάσει συντηρητικών και αξιόπιστων παραδοχών, εκτιμώμενη μελλοντική ικανότητα αποπληρωμής κάθε δανειολήπτη φυσικού ή νομικού προσώπου.
Σύμφωνα με τα ανωτέρω, θα πρέπει να ακολουθείτε τα περιγραφόμενα στις επόμενες ενότητες, με στόχο την εξεύρεση βιώσιμης λύσης. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να ανταποκρίνεστε εντός των χρονικών ορίων που τίθενται ώστε να εξακολουθήσετε να χαρακτηρίζεστε ως συνεργάσιμοι δανειολήπτες.Η αξιολόγηση των σχετικών αιτημάτων στο πλαίσιο του Κώδικα Δεοντολογίας λαμβάνει υπόψη και τις Εύλογες Δαπάνες Διαβίωσης (ΕΔΔ). Σχετική ενημέρωση μπορείτε να λάβετε και από το Ενημερωτικό Φυλλάδιο προς τους Δανειολήπτες με Οικονομικές Δυσχέρειες
Μπορείτε να ενημερωθείτε για το αναθεωρημένο κείμενο του Κώδικα Δεοντολογίας πατώντας εδώ.