Ρεκόρ αφίξεων για τον τουρισμό το φθινόπωρο του 2023 (9,3 εκ. τουρίστες ή +6% έναντι του 2019), καθώς η παρατεταμένη καλοκαιρία του διμήνου Οκτώβριος-Νοέμβριος (+13%) αντιστάθμισε τις επιπτώσεις των ακραίων κλιματικών φαινομένων του Σεπτεμβρίου (+1%). Συγκεκριμένα, οι «παραδοσιακές» αγορές (Γερμανία, ΗΒ, ΗΠΑ & Γαλλία) τροφοδότησαν τις επιδόσεις του φθινοπώρου και αύξησαν το μερίδιο τους κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες σωρευτικά στην περίοδο 2019-2023 (σε 43% από 35%). Η εξέλιξη αυτή – συμβατή με την ισχυρή επίδοση των αεροπορικών αφίξεων – αντιστάθμισε τις αδύναμες οδικές αφίξεις, και παράλληλα λειτούργησε θετικά σε όρους εσόδου ανά τουρίστα.
Σε αυτό το περιβάλλον, οι πωλήσεις των ξενοδοχείων κατέγραψαν ισχυρή αύξηση το φθινόπωρο (+7% ετησίως σε αποπληθωρισμένους όρους), ως αποτέλεσμα της ανόδου των διανυκτερεύσεων (με το έσοδο ανά διανυκτέρευση να μένει σχετικά σταθερό). Όλες οι ευρείες κατηγορίες προορισμών (νησιά, αστικά κέντρα, ηπειρωτική χώρα) ήταν ανοδικές – με τους ηπειρωτικούς προορισμούς να έχουν την εντονότερη ετήσια άνοδο, καταφέρνοντας για πρώτη φορά μετά την πανδημία να επιτύχουν επίδοση φθινοπώρου υψηλότερη του 2019. Ωστόσο, υπήρξαν εξαιρέσεις προορισμών που κινήθηκαν πτωτικά, είτε λόγω σχετικά ασθενέστερης ζήτησης (Μύκονος και Σαντορίνη -9%), είτε λόγω εκτάκτων συνθηκών που επικράτησαν (Θεσσαλία -2%).
Παρά την ανοδική επίδοση του φθινοπώρου, το πλήγμα των ακραίων καιρικών φαινομένων δεν άφησε τον κλάδο αλώβητο: η βελτίωση της εποχικότητας ήταν οριακή (το μερίδιο του φθινοπώρου στο δωδεκάμηνο αυξάνεται μόλις 0,1 π.μ. έναντι του 2019), ενώ παράλληλα η χώρα μας απώλεσε μερίδιο στη μεσογειακή αγορά (-0,5 π.μ. έναντι του 2019).
Με τον Δεκέμβριο να πετυχαίνει διψήφια άνοδο αφίξεων (συνεχίζοντας την τάση Οκτωβρίου-Νοεμβρίου), το 2023 αναδεικνύεται ως νέα χρονιά ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό με εισπράξεις άνω των €20 δις – επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις μας στις αρχές του καλοκαιριού. Έτσι, η συζήτηση πλέον κατευθύνεται στο αν το 2024 θα καταφέρει να επιτύχει ακόμα υψηλότερες επιδόσεις. Οι πρώτοι οιωνοί δείχνουν δυναμική εκκίνηση χρονιάς σε όρους αεροπορικών αφίξεων (με τάση διψήφιας ετήσιας ανόδου στο 1ο τρίμηνο). Η θετική εικόνα αντανακλάται στις υψηλές προσδοκίες ζήτησης των Ελλήνων ξενοδόχων, με το σχετικό δείκτη να αγγίζει στο δίμηνο Ιανουάριος-Φεβρουάριος το υψηλότερο ιστορικά σημείο του.
Εν μέσω συγκυρίας αδύναμης ευρωπαϊκής ανάπτυξης (κυρίως στη Γερμανία) και γεωπολιτικών πιέσεων, ο ελληνικός τουρισμός φαίνεται να βγάζει άμυνες ανακτώντας την αυτόνομη δυναμική του. Έτσι, σε μια χρονιά με εκτιμώμενη ισχυρή άνοδο του διεθνούς τουρισμού, η Ελλάδα δείχνει ότι μπορεί να διεκδικήσει νέα ρεκόρ. Ωστόσο, απαιτείται εγρήγορση, καθώς γεωπολιτικές και κλιματικές πιέσεις παραμένουν σε ισχύ, και μπορεί να επηρεάσουν απροσδόκητα και καταλυτικά την πορεία του κλάδου.
Παράλληλα, η στοχοθεσία του ελληνικού τουρισμού έχει διευρυνθεί, καθώς η πάγια επιδίωξη ενίσχυσης των τουριστικών ροών πλαισιώνεται από τα ζητούμενα της βιωσιμότητας, της ποιότητας και της ισόρροπης (χωρικά και χρονικά) κατανομής της τουριστικής δραστηριότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, εξαιρετικά θετικό είναι το γεγονός ότι ο κλάδος και οι υποστηρικτικοί θεσμοί εμφανίζονται συνειδητοποιημένοι και συντονισμένοι προς την κατεύθυνση αυτή.
Δείτε το σχετικό infographic: