Χρήσιμα στοιχεία
Ειδικά οι πιστωτικές κάρτες που στο παρελθόν έχουν βρεθεί αρκετές φορές στο «στόχαστρο» για μία σειρά από λόγους που σχετίζονται κυρίως με τον τρόπο διαχείρισης από πλευράς των κατόχων τους, εμφανίζουν αύξηση ως προς τον αριθμό τους, γεγονός που καταδεικνύει μία δυναμική. Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), στα τέλη του Ιουνίου 2023, οι ενεργές κάρτες πληρωμών σε κυκλοφορία ανήλθαν σε 20,1 εκατομμύρια, με τις πιστωτικές να καταγράφουν αύξηση κατά 1%. Ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα διατηρήθηκε αμετάβλητος στις 27 συναλλαγές, ενώ η μέση αξία ανά συναλλαγή με χρήση πιστωτικής κάρτας μειώθηκε σε 47 ευρώ από 48 ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 3% συγκριτικά με το προηγούμενο εξάμηνο.
Περισσότερο εξοικειωμένοι με τη χρήση πιστωτικών καρτών εμφανίζονται οι νεότεροι σε ηλικία, αν και ίσως αγνοούν βασικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τη χρήση τους . Όπως προκύπτει από σχετική έρευνα του Οργανισμού IMR/ Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, εκ μέρους του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου, πάνω από 4 στους 10 μαθητές (42,2%) εσφαλμένα θεωρούν ότι υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιούν την πιστωτική κάρτα μέχρι του ποσού που αντιστοιχεί στο πιστωτικό όριό της, χωρίς να υπάρχει υποχρέωση αποπληρωμής του σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. Μόλις τρεις στους δέκα (34,2%) φαίνεται να γνωρίζουν πως υπάρχει η υποχρέωση αποπληρωμής, ενώ δύο στους 10 (21,6%) δεν γνώριζε εάν υπάρχει αυτή η υποχρέωση.
Τα συμπεράσματα αυτά καταδεικνύουν την ανάγκη να υπάρξει μία είδους επιμόρφωση στα άτομα νεότερης ηλικίας αναφορικά με τα δικαιώματα, αλλά και τις υποχρεώσεις, που σχετίζονται με την ορθή χρήση πιστωτικών καρτών. Ενδεικτικά :
Πριν την απόκτηση κάρτας
1) Επιλέξτε με βάση τις ανάγκες σας: Πριν προχωρήσετε σε έρευνα αγοράς θα ήταν καλό να αποσαφηνίσετε τους λόγους, για τους οποίους θέλετε να αποκτήσετε μία πιστωτική κάρτα. Είναι γιατί με τον τρόπο αυτό θα λαμβάνετε επιβράβευση για τις αγορές που πραγματοποιείτε στο αγαπημένο σας εμπορικό κατάστημα ή μήπως για τα δωρεάν μίλια που ενδεχομένως να χρειάζεστε επειδή σπουδάζετε ή εργάζεστε μακριά; Κοινώς, οι καταναλωτικές σας ανάγκες είναι αυτές που θα σας βοηθήσουν να επιλέξετε την κατάλληλη κάρτα, την οποία μπορείτε κάλλιστα να αντικαταστήσετε με άλλη εφόσον αυτές αλλάξουν με το πέρασμα των χρόνων και πληροίτε τα εκάστοτε πιστοδοτικά κριτήρια.
2) Μην κάνετε αίτηση για περισσότερες κάρτες από αυτές που χρειάζεστε: Πριν την έγκριση, άλλωστε, πραγματοποιείται ένας γενικότερος έλεγχος της πιστοληπτικής σας ικανότητας και φερεγγυότητας.
Μετά την απόκτηση κάρτας
1) Η «άτοκη» δύναμη: Οι πιστωτικές κάρτες σας βοηθούν να πληρώσετε για μία αγορά ή να εξοφλήσετε τις υποχρεώσεις σας με άτοκες δόσεις. Αυτό είναι ένα από τα βασικά τους πλεονεκτήματα που, όμως, χρειάζεται προσοχή! Κι αυτό γιατί οι δόσεις είναι πραγματικά άτοκες μόνο εάν εξοφλούνται χωρίς καθυστέρηση από την ημερομηνία που αναφέρεται ως καταληκτική.
2) Η επιβράβευση: Τα προγράμματα επιβράβευσης είναι πάντα ένας καλός λόγος για να αξιοποιήσετε την πιστωτική σας κάρτα. Αρκεί, βέβαια, να έχετε πραγματικά ανάγκη την αγορά και να μην παρασύρεστε από τυχόν προσφερόμενες εκπτώσεις ή επιστροφές χρημάτων.
3) Όχι στις αναλήψεις μετρητών: Η ανάληψη μετρητών αποτελεί συναλλαγή που καλό θα είναι να αποφεύγεται με τη χρήση των πιστωτικών καρτών. Κι αυτό γιατί αμέσως μετά την ανάληψη επιβαρύνεστε με τόκους, οι οποίοι στην περίπτωση των πιστωτικών καρτών είναι υψηλοί.
4) Η χρήση της κάρτας στο εξωτερικό: Η χρήση της κάρτας ενίοτε κοστολογείται διαφορετικά – συνήθως υψηλότερα – όταν πρόκειται για το εξωτερικό. Προκειμένου, λοιπόν, να μην βρεθείτε προ εκπλήξεων ενημερωθείτε από την τράπεζα, με την οποία συνεργάζεστε για το ισχύον τιμολόγιο.
5) Ασφάλεια συναλλαγών: Είναι απαραίτητο να γνωρίζετε και να λάβετε όλα τα μέτρα που θα περιορίσουν την απειλή απάτης μέσα από χακάρισμα της κάρτας σας, αρχίζοντας από την αποφυγή αποθήκευσης του PIN, καθώς και των λοιπών στοιχείων της κάρτας όταν πρόκειται για ηλεκτρονικές αγορές ή με τον τακτικό έλεγχο των κινήσεων της κάρτας και του λογαριασμού σας, προκειμένου να προλάβετε τυχόν ύποπτες χρεώσεις.
Η πιστωτική κάρτα μπορεί να αποδειχτεί ένα πολύτιμο εργαλείο, καλύπτοντάς σας σε διάφορες περιπτώσεις εξόδων, έκτακτων και μη. Όπως κάθε χρηματοοικονομική υπηρεσία, ωστόσο, χρειάζεται προσοχή, ώστε η απόκτησή της να μην προκαλέσει περισσότερα προβλήματα από αυτά που πρόκειται να λύσει. Το κλειδί βρίσκεται στην ενημέρωση και την κατανόηση όλων των όρων χορήγησης και χρήσης της , έτσι ώστε η εμπειρία μέσα από αυτή να είναι πράγματι προς όφελος του κατόχου της.
Πηγές: Τράπεζα της Ελλάδος, Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας