Πιο διαδεδομένες απάτες:
- Phishing: Οι ομάδες πίσω από αυτές τις απάτες παριστάνουν νόμιμους οργανισμούς (ακόμη και κρατικούς) ή ιδρύματα και είτε στέλνουν προσεγμένα μηνύματα είτε πραγματοποιούν τηλεφωνικές κλήσεις, με σκοπό να αποκτήσουν προσωπικές πληροφορίες, όπως στοιχεία πιστωτικών/χρεωστικών καρτών ή τραπεζικού λογαριασμού, διευθύνσεις κατοικίας κ.λπ.
- Vishing: Σε αυτή την περίπτωση οι απατεώνες πραγματοποιούν τηλεφωνικές κλήσεις και υποδύονται πρόσωπα που εμπνέουν αξιοπιστία και εμπιστοσύνη, για να εξαπατήσουν τα θύματα και να τους αποκαλύψουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζονται για να αποσπάσουν χρήματα με κάθε δυνατό τρόπο.
- Διαγωνισμοί και δώρα (Lottery/Prize Scams): Συνήθως τα θύματα ενημερώνονται ότι κέρδισαν κάποιο δώρο σε διαγωνισμό και τους ζητείται να πληρώσουν "τέλη" ή "φόρους" προτού τους αποδοθεί το δήθεν έπαθλο -το οποίο συνήθως υποτίθεται, , πως είναι χρηματικό καθότι είναι πιο δελεαστικό.
- Smishing: Το Smishing προέρχεται από τις λέξεις «SMS» και «Phising», καθώς σε αυτή τη μέθοδο απάτης το phising γίνεται μέσω αποστολής γραπτού μηνύματος. Συνήθως ζητείται από τον παραλήπτη του SMS να πατήσει σε κάποιο link (σύνδεσμο), το οποίο οδηγεί σε ένα ψεύτικο site, και μέσα από αυτή τη διαδικασία οι απατέωνες μπορούν να αποσπάσουν διάφορα σημαντικά δεδομένα ζητώντας από τον επισκέπτη να συμπληρώσει κάποια φόρμα με απαραίτητα πεδία, όπως ηλεκτρονική διεύθυνση (e-mail address), στοιχεία τραπεζικού λογαριασμού, ονοματεπώνυμο κ.α.
Παρακάτω, ακολουθούν μερικές χρήσιμες συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να προστατεύσετε τα χρήματά σας αλλά και τα προσωπικά σας δεδομένα.
Ενημερωθείτε και “οπλιστείτε” με γνώση
Στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή, η γνώση είναι ένα πολύ σημαντικό “όπλο”. Όσα περισσότερα γνωρίζετε για τις συνήθεις απάτες και τις μεθόδους phishing, τόσο καλύτερα εξοπλισμένοι θα είστε για να προστατευτείτε. Για να το πετύχετε αυτό, μπορείτε να κάνετε subscribe στο newsletter των site που εστιάζουν σε θέματα τεχνολογίας ή να επισκέπτεστε συχνά κάποια από αυτά, όπως τα cyware.com, cnbc.com/cybersecurity και insomnia.gr, καθώς εκεί θα βρείτε όλες τις τελευταίες εξελίξεις που αφορούν τη ψηφιακή μας ασφάλεια. Μοιραστείτε αυτές τις πληροφορίες αλλά και τις εμπειρίες σας με άτομα του κύκλου σας, ανταλλάξτε στοιχεία γνώσης, και δημιουργήστε μια συλλογική ασπίδα προστασίας σε κακόβουλες κλήσεις και μηνύματα.
Διατηρήστε τις συσκευές σας ασφαλείς
Μια ενημερωμένη συσκευή, όπως ένα smartphone, με την τελευταία έκδοση λογισμικού είναι σίγουρα μια καλή αρχή. Επίσης, μην παραβλέπετε τη σημασία των ενημερώσεων των εγκατεστημένων εφαρμογών (apps) καθώς οι αναβαθμίσεις τους σχεδόν πάντα περιλαμβάνουν ισχυρότερα μέτρα ασφαλείας. Τέλος, καλό θα είναι να επενδύσετε σε κάποιο αξιόπιστο app προστασίας από ιούς (antivirus) και κακόβουλο λογισμικό (anti-malware) για να ενισχύσετε την ψηφιακή σας άμυνα.
Να είστε επιφυλακτικοί σε ύποπτα μηνύματα και κλήσεις
Αν λάβετε ανεπιθύμητα μηνύματα ή κλήσεις που σας υπόσχονται χρήματα ή απαιτούν από εσάς την παροχή προσωπικών δεδομένων σας, όπως αριθμός τραπεζικού λογαριασμού, διεύθυνση κατοικίας κ.λπ., προσεγγίστε το μήνυμα ή την κλήση με την ανάλογη επιφυλακτικότητα. Σίγουρα, μην απαντήσετε στο γραπτό μήνυμα, και μην ακολουθείτε οποιοδήποτε link περιλαμβάνεται σε αυτό, ενώ στην τηλεφωνική κλήση συντομεύστε την επικοινωνία σας τερματίζοντάς την αμέσως. Αντίστοιχη προσέγγιση είναι καλό να ακολουθείτε και σε επικοινωνίες που φαινομενικά έχουν θετικό πρόσημο, όπως σε τυχόν επικοινωνίες για δωρέες. Ζητήστε τα επίσημα στοιχεία του οργανισμού και βεβαιωθείτε πως μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα τους δεν θα σας αφήσει προβληματισμένους.
Κάντε block τους ενοχλητικούς αριθμούς
Αν ένα μήνυμα ή μια κλήση σας φαίνεται έστω και λίγο ύποπτη, επαληθεύστε την ταυτότητα του αριθμού/αποστολέα χρησιμοποιώντας κάποια μηχανή αναζήτησης όπως το Google Search. Στην περίπτωση που η αναγνώριση κλήσης σας εμφανίσει την ονομασία κάποιου οργανισμού, αλλά εσείς αμφιβάλλετε για την αξιοπιστία της κλήσης ή του μηνύματος, επικοινωνήστε άμεσα με τα επίσημα στοιχεία επικοινωνίας της συγκεκριμένης εταιρείας και ενημερώστε τους σχετικά. Για να μην ξανασυμβεί κάτι τέτοιο, τα περισσότερα smartphone διαθέτουν ενσωματωμένες λειτουργίες που σας επιτρέπουν να μπλοκάρετε ανεπιθύμητους αριθμούς χωρίς να εγκαταστήσετε κάποια επιπλέον εφαρμογή. Με το πάτημα ενός απλού κουμπιού θα διασφαλίσετε ότι αυτές οι ενοχλητικές κλήσεις και τα κακόβουλα μηνύματα θα αποτελέσουν παρελθόν.
Αναγνωρίστε τις deepfake επικοινωνίες Τεχνητής Νοημοσύνης
Στη σημερινή ψηφιακή εποχή, όπου η τεχνολογία προχωρά με πρωτοφανή ρυθμό, οι απατεώνες βρίσκουν όλο και πιο εξελιγμένους τρόπους για να εκμεταλλεύονται ανυποψίαστα άτομα.
Χάρη στη συνεχιζόμενη έκρηξη της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), οι απατεώνες είναι πλέον σε θέση να αναπαράγουν τη φωνή κάποιου που γνωρίζετε, και σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και τα πρόσωπά τους. «Χρησιμοποιώντας έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης, δημιουργούν περιεχόμενο που φαίνεται ή ακούγεται ρεαλιστικό. Αυτό θα μπορούσε να είναι βίντεο ή ακόμα και μόνο ήχος», εξηγεί ο Oli Buckley, καθηγητής κυβερνοασφάλειας στο Πανεπιστήμιο της East Anglia. Τουλάχιστον, προς το παρόν, στη χώρα μας δεν έχουν αναφερθεί αντίστοιχα περιστατικά.
Αν στο μέλλον υποψιαστείτε κάτι τέτοιο, ακούστε προσεκτικά τη φωνή του καλούντος και δώστε προσοχή σε τυχόν αφύσικες διακυμάνσεις, παραμορφώσεις ή ασυνήθιστες παύσεις στην ομιλία του. Ελέγξτε τα στοιχεία που παρέχονται από τον καλούντα και επικοινωνήστε με άλλα μέλη της οικογένειας ή φίλους σας για να επιβεβαιώσετε την ιστορία που σας αναφέρουν πριν προβείτε σε οποιαδήποτε ενέργεια.
Η κριτική σκέψη ενάντια στις μεθόδους εξαπάτησης
Η κριτική σκέψη είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας που θα μας προστατεύσει από τα ψεύτικα γραπτά μηνύματα και τις αντίστοιχες κλήσεις. Αυτά όμως τα τεχνάσματα εξελίσσονται, και γίνονται πιο περίπλοκα και πολύ πιο πειστικά. Με τις παραπάνω συμβουλές, και μένοντας ενημερωμένοι για τις τελευταίες εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα, θα μπορέσετε να αποκρούσετε τις συγκεκριμένες απειλές και να διαφυλάξετε όχι μόνο την ψηφιακή αλλά και την προσωπική σας ασφάλεια.
Πηγές:
https://www.zdnet.com/article/scam-spam-and-phishing-texts-how-to-spot-sms-fraud-and-stay-safe/
https://attheu.utah.edu/facultystaff/call-or-text-from-an-unknown-number-heres-what-to-do/
https://theferret.scot/podcast-online-scammers-artificial-intelligence/